2. machine.

rabbit's eyes

Nước máy thông thường có màu trong suốt, tuy nhiên sáng nay khi nhìn chai nước trên bàn tôi nhận ra nước có màu đục. Bọt khí đẩy dần từ đáy lên miệng chai, bám li ti xung quanh tựa như một chai coke đã bị rút hết màu bằng phản ứng hóa học. Chai nước làm tôi nghĩ đến truyện ngắn đầu tiên trong cuốn Vùng nước hắc ám của Suzuki Koji. Nếu có một cái xác trẻ em đang phân hủy trong bể chứa nước của tòa nhà này thì sao? Nếu lần tiếp theo tôi vặn nước từ bồn rửa bát để uống liệu có sợi tóc hay cái móng tay và mảnh da nào trôi trong đó? Đáng lẽ tôi nên cảm thấy sợ thì hơn, thực thế, những ám ảnh về nước thường ảnh hưởng trực tiếp đến cảm nhận trong dạ dày. Khi đọc truyện ngắn đó lần đầu tiên, có một thời gian khi uống nước tôi đều phải soi chúng dưới ánh sáng của bóng đèn, chỉ để cho chắc chắn. Tôi nhìn chai nước một lần nữa. Sự tồn tại của cái xác bị phân hủy ở một đất nước xa lạ hình như không còn tác động được lên tôi.

Tôi chuyển tới đây đã được gần hai tháng. Chuyện này được lên kế hoạch cách đây nửa năm, trong khi việc đi du học đã được ấn định từ cách đó hơn một năm. Trong khi tôi vẫn còn đang lẫn cẫn với nhiều loại lựa chọn thì đột nhiên tôi thấy mình ở đây, cách xa gia đình gần ba mươi giờ bay, không có nhu cầu gọi điện thoại cho bố mẹ, thi thoảng thông báo tình hình học tập và ăn uống, nói chuyện tạp nham với bạn bè, những cuộc trò chuyện kéo dài nhiều giờ không có gì đổi khác. Tôi buộc phải nói như thế. Không có gì thực sự thay đổi trong cuộc sống của tôi.

Có thể với nhiều người, việc đi đến một đất nước nào đó, sống và làm việc bằng ngôn ngữ của họ là một chuyện rất trọng đại, rất lớn lao. Không ít người tỏ ra thán phục tôi vì tôi đã quyết định đi đến nơi này, song tôi chỉ nghĩ là họ rất thiếu can đảm mà thôi. Mà cũng không hẳn là thế, tôi không hề can đảm một chút nào. Trong suốt cuộc đời gần hai mươi năm của mình, số lần tôi tự nhủ phải can đảm để đương đầu với một chuyện nào đó ít hoặc gần như không có, tới nỗi tôi không thể hình dung ấy là thứ cảm giác như thế nào. Thực tế là tôi sợ hãi đến nỗi mọi dây thần kinh trong người tôi đã trở nên tê liệt. Tôi không có cảm giác. Bạn biết đó, bạn ở trong bóng tối và sợ hãi tới nỗi bóng tối trườn vào bên trong bạn, bạn nghĩ rằng mình là một thực thể đã bị hòa tan. Chính xác là như vậy.

Tôi không mạnh mẽ hay dũng cảm, tôi chỉ làm những việc mà tôi không thể không làm hay không thể làm khác. Tôi không thể ở lại thành phố của mình thêm được, bởi ở đó tôi chẳng là gì, một sinh vật ăn hại và vô dụng. Bởi nhận thức được điều này, tôi buộc mình phải đi, đi đến một nơi nào đó không ai biết tôi và thế là tôi có thể ăn hại và vô dụng lại từ đầu.

Đã luôn có một mình từ rất lâu. Không phải tôi vạch ra thứ gì đó như dải phân cách rành mạch với mọi người, đơn thuần không có ai muốn bước đến bên cạnh tôi. Tôi xa lánh tất cả vì không ai có nhu cầu tới gần tôi. Đừng nghĩ rằng tôi đang kể lể để cầu mong thương hại. Phải làm rõ một sự thật rằng tôi chưa từng mong bất kì ai tới cạnh bên tôi, yêu tôi, nghe thật nực cười. Tôi không ở gần ai vì cả hai chúng tôi đều muốn thế.

Đáng lẽ tôi đã định viết một điều gì đó tốt hơn, một truyện ngắn mà tôi có thể kéo dài thêm chút nữa. Song tôi nghĩ là tôi thấy hơi mệt rồi, khi mệt thì chuyện viết lách khó mà thuận buồm xuôi gió được. Có thể tôi sẽ mở đầu và dẫn chuyện rất tốt, nhưng rồi tiếp đó thì sao? Tôi biết phải làm gì với cái kết chứ? Phải lường trước được điều này trước khi bắt tay vào viết. Tôi cần phải đảm bảo chắc chắn rằng tôi có khả năng tiến hành nó một cách trơn tru và trọn vẹn. Có thể với những người viết khác, họ chỉ cần viết là xong. Họ có tài năng, thứ tôi không bao giờ có được. Chính vì vậy cách làm việc của tôi cũng phải thay đổi đi một chút, để nó hợp với mình hơn, để nó tránh làm tôi đau đớn. Tôi chỉ viết khi tôi có cảm giác rằng tôi có thể xây đắp và theo sát nó, tôi không có dũng khí để khởi đầu một thứ mà tôi không thể nào thấy được kết quả. Thường là thế.

Khi trẻ hơn, thực ra thì cách đây một năm, tôi vẫn còn cho rằng bản thân là một kẻ mộng mơ và nổi loạn. Đó không phải điều xấu. Khi còn trẻ ai cũng tự hào về bản thân mình theo cách thức như vậy. Tôi định nói là đã có nhiều chuyện xảy ra trong một năm đó, đến cuối cùng tôi đã thay đổi nhận thức của mình song trên thực tế chẳng có chuyện gì to lớn xảy đến cả. Tôi sống đều đặn hàng ngày, rồi dần dần cơ thể tôi thích nghi hay nói rõ hơn, nó xoay sở làm sao để những ý niệm cũ đều biến mất. Giống như tôi đứng trước bờ biển, ngắm hoàng hôn và bình minh. Trong suốt quá trình đó, bãi biển, sóng, những ngư dân đi câu mực trên những chiếc thuyền thúng, mặt trời mọc và lặn, tất cả sẽ đều y như thế chừng vài trăm năm nữa, chỉ có tôi là tiêu biến, chết đi. Quá trình trưởng thành này tôi nhận định là như vậy. Đó là cách nó vận hành, đó là cách cuộc sống làm việc. Có những thứ bất biến, ta cần hưởng thụ. Cũng có những thứ không, và ta phải từ từ chấp nhận nó. Chóng vội sẽ hỏng việc, đồng thời phá bỏ cả cảnh quan mà ta cần coi trọng.

Sáng nay khi thay ga trải giường, việc không còn là một đứa trẻ mơ mộng nữa đến với tôi dễ dàng như vừa thấy được một điều thú vị. Tôi đi trên đường và trong con ngõ nhỏ tôi thường đi qua để về nhà có một tiệm ăn vừa sửa sang biển hiệu cũ. Họ thay vài chữ cái, bóc lớp giấy cũ đi và thay một lớp mới. Các ý thức trong những nếp gấp trên não tôi cũng đồng loạt thay biển hiệu. Cái tôi biết đã từng ở đó và là nền móng của sự mới mẻ này vẫn còn đây, nó chỉ không còn tác động được lên tôi nữa.

Tôi nhận ra mình đã là người lớn.

Thì ra trưởng thành là thế này sao? Yên lặng đến gõ cửa vào một ngày đầu xuân, không nói năng gì mà âm thầm ôm tôi vào lòng tựa một người xa lạ cũ kỹ, khuôn mặt chưa từng gặp nhưng đã có thể yêu. Mặc dù rất buồn nhưng tôi không thể làm gì được. Họ đã đến, họ đưa tôi đi khỏi vùng giới hạn và hệ thống suy nghĩ của mình, họ nhồi tôi vào một cỗ máy làm lạnh và đóng băng hình thức nguyên gốc của tôi. Họ giữ nó mãi mãi. Họ vĩnh viễn đã lấy nó đi khỏi tôi rồi.

Sau đó người ta cấy vào não bộ tôi một hình hài mới, một cơ chế vận hành tối tân và hoạt động theo chuẩn mực của xã hội. Dần dần, những quy chuẩn cũ bị thay thế, và bởi vậy con người cần được nâng cấp bằng những công cụ máy móc hiện đại để bắt kịp với cuộc sống đang biến động này. Nếu bạn từ chối không để họ nâng cấp bộ máy của mình, theo lẽ tự nhiên bạn sẽ bị đào thải. Bạn bỗng trở thành mớ phế liệu nằm trên sân rác của ký ức, nơi những món đồ lập trình đã mốc méo bị đông lạnh và chẳng có nhiều việc để làm. Chúng nằm đó, đứa này chồng lên đứa kia, tự nói chuyện với nhau và kể về những tháng ngày xưa cũ. Khi thấy được điều này, bạn đã là một trong số chúng. Những kẻ bị vứt bỏ và chẳng còn cách nào khác, bất lực để người ta quên mình.

Tôi muốn tới đó và lặn ngụp trong đống rác thải quá khứ của nhân loại. Tôi muốn tìm lại những linh kiện mà họ đã tháo gỡ khỏi bộ máy của tôi và thay thế nó bằng những vi mạch siêu tinh vi khác. Tôi không muốn bị điều khiển. Có lẽ đã có một lỗi hệ thống nào đó xảy ra khi họ cố gắng lập trình lại tôi, cố gắng kết nối tôi với những đầu dây của thế giới mới. Có lẽ một mảnh nào đó của tôi vẫn còn nguyên vẹn, lẩn khuất đâu đó bên trong cơ thể và yên lặng chờ đợi thời cơ. Nó không ngừng phát những tín hiệu yếu ớt như những luồng xung điện đôi khi nhấp nháy sau những đám mây, không nhìn kỹ và mở cửa sổ ra thì chẳng tài nào thấy được. Một hôm, tôi đã thấy nó.

Toàn bộ cơ thể tôi là một tổng thể hoàn chỉnh của một cỗ máy sẵn sàng phục vụ và được cài đặt đầy đủ các chức năng để giúp tôi sống sót được ở xã hội hiện đại này. Bạn biết đó, bạn cảm thấy mình tràn đầy và từng khớp xương, các ngón tay, ngón chân đều được mã hóa và chẳng có gì để phàn nàn về độ hoàn hảo của nó. Song nếu nhắm mắt lại, vẫn có một tia sáng nhỏ tựa như đầu kim xuyên qua những khoảng trống bị bắt vít cố định trong lồng ngực bạn. Một thứ mà bạn rất thân quen và biết rõ, một thứ gì đó là máu thịt chứ không phải máy móc đang thất lạc đâu đó, lang thang trong cơ thể bạn. Bạn tin rằng nó ở đó, bạn tin rằng bạn phải làm gì đó để khiến nó lấp đầy các lỗ hổng hình lục lăng một lần nữa, bẻ gãy các thanh sắt thép bên trong và thay thế bằng xương, tế bào, các dây thần kinh, trái tim chứ không phải chiếc hộp nhỏ bị khóa kín chứa đầy các dãy số mà bạn chẳng hiểu gì tượng trưng cho cách ứng xử chuẩn mực xã hội chứ không phải cảm giác.

Tôi biết là mình phải làm gì đó. Đến bãi rác khổng lồ đó và tìm kiếm phần gần với bản năng con người nhất của tôi. Những thứ bị tước đoạt. Đã có quá nhiều. Tôi không thể là một trong số họ.

Quá trình lớn lên này, chẳng gì khác ngoài bị bóc từng lớp vỏ. Đến cuối cùng chỉ còn lại những thanh sắt bị bẻ gãy theo thời gian bị mặt đất nuốt trọn.